ນະຄອນຫຼວງມະນີລາ, ຟີລິບປິນ (6 ເມສາ 2022) — ອີງຕາມບົດລາຍງານສະບັບໃໝ່ຂອງທະນາຄານພັດທະນາອາຊີ (ADB), ການວາງລາຄາຕໍ່ກັບມົນລະພິດ. ເຮັດໃຫ້ການຂຶ້ນທະບຽນຂອງທຸລະກິດຂະຫນາດນ້ອຍງ່າຍຂຶ້ນ. ການເກັບອາກອນສິນຄ້າແລະການບໍລິການຜ່ານດີຈີຕັອນຢ່າງມີປະສິດທິພາບຂື້ນ. ສິ່ງເຫຼົ່ານີ້ແມ່ນບາງວິທີການຂອງເສດຖະກິດໃນປະເທດທີ່ກຳລັງພັດທະນາໃນພາກພື້ນອາຊີແລະປາຊີຟິກສາມາດເພີ່ມລາຍຮັບອາກອນທີ່ຈຳເປັນ ເພື່ອຊ່ວຍຮັບປະກັນການຂະຫຍາຍຕົວແບບຍືນຍົງ.
ອີງຕາມບົດລາຍງານ ການຄາດຄະເນການພັດທະນາຂອງອາຊີ (ADO) 2022, ພາກພື້ນແມ່ນປະເຊີນກັບການຂາດແຄນງົບປະມານທີ່ຈະສະຫນອງໃຫ້ແກ່ການພັດທະນາບັນດາຂະແໜງການບຸລິມະສິດເຊັ່ນ: ສາທາລະນະສຸກ, ການສຶກສາ, ພື້ນຖານໂຄງລ່າງ, ການຕໍ່ສູ້ຕ້ານການປ່ຽນແປງດິນຟ້າອາກາດ ແລະ ການຟື້ນຟູຈາກການລະບາດພະຍາດອັກເສບປອດຈາກເຊື້ອຈຸນລະໂລກສາຍພັນໃໝ່ (ໂຄວິດ-19). ການປະຕິຮູບນະໂຍບາຍທີ່ມີຢູ່, ນຳໃຊ້ຢ່າງມີຍຸດທະສາດ ສາມາດເຮັດໃຫ້ເສດຖະກິດໃນບັນດາປະເທດທີ່ກຳລັງພັດທະນາສາມາດເພີ່ມໃຫ້ແກ່ການເກັບອາກອນໂດຍສະເລ່ຍໄດ້ເຖິງ 4% ຂອງລວມຍອດຜະລິດຕະພັນພາຍໃນປະເທດ (ຈີດີພີ).
ປະຊາກອນຜູ້ສູງອາຍຸໃນປະເທດທີ່ກໍາລັງພັດທະນາໃນຂົງເຂດອາຊີຈະຮຽກຮ້ອງລາຍຈ່າຍງົບປະມານເງິນບໍານານ ແລະ ການດູແລສຸຂະພາບທີ່ສູງຂຶ້ນ, ໃນຂະນະທີ່ ຄວາມຮັ່ງມີທີ່ເພີ່ມຂຶ້ນຈະເພີ່ມຄວາມຄາດຫວັງຫລາຍຂຶ້ນ ແລະ ການສະໜອງດ້ານສາທາລະນຸປະໂພກແລະການບໍລິການທີ່ດີກວ່າເກົ່າ. ການລົງທຶນຢ່າງຫຼວງຫຼາຍເຂົ້າໃນພະລັງງານສະອາດແມ່ນມີຄວາມຈໍາເປັນ ເພື່ອຮັບມືກັບໄພຂົ່ມຂູ່ຂອງການປ່ຽນແປງດິນຟ້າອາກາດ. ເພື່ອຕອບສະໜອງຄວາມຕ້ອງການເຫຼົ່ານີ້ແລະອັນອື່ນໆ ຫລາຍປະເທດຈະຕ້ອງໄດ້ລະດົມເອົາຊັບພະຍາກອນທາງດ້ານການເງິນຈາກພາກລັດແລະພາກເອກະຊົນຢ່າງເຕັມທີ່. ວິທີແກ້ໄຂທີ່ລັດຖະບານເພື່ອພິຈາລະນາ ລວມມີ ການເກັບພາສີມູນຄ່າເພີ່ມທີ່ມີປະສິດທິພາບຫຼາຍຂຶ້ນ, ການປະຕິຮູບການຊຸກຍູ້ດ້ານພາສີ, ການນໍາເອົາຫົວໜ່ວຍທຸລະກິດໄປສູ່ເສດຖະກິດໃນລະບົບໃຫ້ໄດ້ຫຼາຍເພີ່ມຂື້ນ, ແລະການເພີ່ມການເກັບອາກອນລາຍໄດ້ສ່ວນບຸກຄົນແລະພາສີຊັບສິນໃຫ້ໄດ້ສູງສຸດ.
ທ່ານ ອາລເບີດທ໌ ປາກຄ໌, ຫົວໜ້ານັກເສດຖະສາດຂອງ ADB ໄດ້ໃຫ້ຮູ້ວ່າ “ເສດຖະກິດໃນພາກພື້ນອາຊີແລະປາຊີຟິກ ຈະປະເຊີນກັບການເພີ່ມຂຶ້ນຂອງຄວາມຕ້ອງການ ໃນການໃຊ້ຈ່າຍງົບປະມານຂອງລັດທີ່ມີປະສິດທິພາບໃນຫລາຍຂະແໜງການເຊັ່ນ: ສາທາ, ສຶກສາ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມ” ທ່ານຍັງໄດ້ໃຫ້ຮູ້ຕື່ມອີກວ່າ “ການປະຕິຮູບນະໂຍບາຍທີ່ຍົກລະດັບການເກັບອາກອນແລະເພີ່ມລາຍຮັບສາມາດຊ່ວຍໃຫ້ພາກພື້ນບັນລຸການເຕີບໂຕທາງດ້ານເສດຖະກິດທີ່ຍືນຍົງແລະທົ່ວເຖິງ. ການປະຕິຮູບດັ່ງກ່າວນີ້ ຕ້ອງໄດ້ມີການດຳເນີນໄປຕາມແຕ່ລະກໍລະນີ ແລະ ໃນວິທີທີ່ບໍ່ກີດຂວາງການເຕີບໂຕ ຫຼື ສ້າງພາລະທີ່ບໍ່ສົມຄວນໃຫ້ແກ່ຜູ້ເສຍອາກອນ.”
ເຖິງແມ່ນວ່າກ່ອນມີການແຜ່ລະບາດພະຍາດ, ຄະນະກໍາມະທິການເສດຖະກິດແລະສັງຄົມຂອງອົງການສະຫະປະຊາຊາດສໍາລັບອາຊີແລະປາຊີຟິກ ໄດ້ໃຫ້ການປະເມີນວ່າ ພາກພື້ນຍັງຈຳເປັນຕ້ອງໄດ້ເພີ່ມລາຍຈ່າຍປະຈໍາປີປະມານຈຳນວນ 1,5 ພັນຕື້ໂດລາສະຫະລັດ ຫຼື ປະມານ 5% ຂອງ ຈີດີພີ ເພື່ອບັນລຸເປົ້າຫມາຍການພັດທະນາແບບຍືນຍົງໃນປີ 2030. ອີງຕາມການປະເມີນຂອງ ADB ໂດຍການດໍາເນີນການປະຕິຮູບ, ເສດຖະກິດຂອງປະເທດທີ່ກຳລັງພັດທະນາໃນພາກພື້ນອາຊີສາມາດເພີ່ມການເກັບອາກອນໄດ້ໂດຍສະເລ່ຍປະມານ 16% ຂອງ ຈີດີພີ ກ່ອນມີການແຜ່ລະບາດພະຍາດ ຊຶ່ງໂດຍສະເລ່ຍຕົກຢູ່ 3 ຫາ 4 ຈຸດສ່ວນຮ້ອຍ.
ຍົກຕົວຢ່າງ ການເຮັດໃຫ້ການຈົດທະບຽນທຸລະກິດງ່າຍຂຶ້ນແລະຫຼຸດຜ່ອນຄ່າໃຊ້ຈ່າຍໃນການເຮັດທຸລະກໍາ ຈະສາມາດ ດຶງເອົາທຸລະກິດຂະຫນາດນ້ອຍເຂົ້າໄປສູ່ເສດຖະກິດໃນລະບົບຫຼາຍຂຶ້ນ ພ້ອມທັງເພີ່ມທະວີການເກັບອາກອນ. ໃນຂົງເຂດອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້ ທຸລະກິດຈຸນລະພາກ, ຂະໜາດນ້ອຍ ແລະ ຂະໜາດກາງກວມເອົາ 98% ຂອງວິສາຫະກິດທັງໝົດ ແລະ 41% ຂອງ ຈີດີພີ ໃນປີ 2020. ລັດຖະບານຍັງສາມາດຍົກລະດັບການເກັບອາກອນຈາກການຄ້າການບໍລິການດ້ານດິຈິຕັອນທີ່ກຳລັງຂະຫຍາຍຕົວໃນພາກພື້ນອາຊີແລະປາຊີຟິກ, ເຊິ່ງຂະຫຍາຍຕົວເພີ່ມຂຶ້ນຫຼາຍກວ່າສາມເທົ່າ ນັບຕັ້ງແຕ່ປີ 2005 ຂຶ້ນເປັນ 1,4 ພັນຕື້ໂດລາໃນປີ 2020.
ອີງຕາມ ບົດລາຍງານ ADO 2022, ການເກັບອາກອນອື່ນໆກໍ່ສາມາດເພີ່ມລາຍຮັບ ໄປພ້ອມກັບການສົ່ງເສີມດ້ານການປົກປັກຮັກສາສິ່ງແວດລ້ອມ ແລະ ດ້ານສາທາລະນະສຸກໂດຍກົງ. ຕົວຢ່າງ ເຄື່ອງມືການກໍານົດລາຄາອາຍກາກບອນ ແລະ ອາກອນນໍ້າມັນເຊື້ອໄຟໄດ້ຖືກພິສູດໃຫ້ເຫັນເຖິງການຫຼຸດຜ່ອນມົນລະພິດ. ການເກັບອາກອນຈາກທາດເຫຼົ້າ, ຢາສູບ ແລະ ອາຫານແລະເຄື່ອງດື່ມທີ່ບໍ່ດີຕໍ່ສຸຂະພາບ ສາມາດສ້າງລາຍຮັບເພີ່ມເຕີມໄດ້ເຖິງ 0,6% ຂອງ ຈີດີພີ ໃນຂະນະທີ່ນໍາໄປສູ່ຜົນການທີ່ມີສຸຂະພາບທີ່ດີຂຶ້ນກວ່າ ແລະ ຫຼຸດຜ່ອນຄ່າໃຊ້ຈ່າຍທາງການແພດ.
ການໂຄສະນາຂໍ້ມູນຂ່າວສານແກ່ສາທາລະນະເພື່ອດຶງດູດຄວາມເຂົ້າໃຈທາງດ້ານພຶດຕິກໍາ ແລະ ການນໍາໃຊ້ເຕັກໂນໂລຊີດີຈິຕັອນທີ່ດີກ່ວາເກົ່າ ຍັງສາມາດຊ່ວຍເພີ່ມທະວີການເກັບອາກອນ. ບົດລາຍງານໃຫ້ຂໍ້ສັງເກດວ່າ, ການຍົກລະດັບຄຸນນະພາບຂອງການໃຊ້ຈ່າຍງົບປະມານຂອງລັດແມ່ນກຸນແຈສຳຄັນໃນການກຳນົດຄວາມເຕັມໃຈໃນການເສຍອາກອນຂອງປະຊາຊົນ.
ADB ມີຄວາມມຸ່ງໝັ້ນທີ່ຈະບັນລຸໃຫ້ພາກພື້ນອາຊີແລະປາຊີຟິກ ຈະເລີນຮຸ່ງເຮືອງ, ທົ່ວເຖິງ, ພ້ອມຮັບການປ່ຽນແປງ, ແລະຍືນຍົງ ໄປພ້ອມກັບການຮັກສາຄວາມພະຍາຍາມຂອງຕົນເພື່ອລົບລ້າງຄວາມທຸກຍາກ. ສ້າງຕັ້ງຂຶ້ນໃນປີ 1966, ADB ມີ 68 ປະເທດສະມາຊິກ ໃນນັ້ນມີ 49 ປະເທດມາຈາກພາກພື້ນດັ່ງກ່າວ.
